Energie efficiency: voorstellen gebaseerd op goede voorbeelden

Enkele interessante nieuwtjes en goede voorbeelden illustreren de verbeteringen en kansen in Europese verzorgingshuizen:

• Nederland: Een recent onderzoek naar het energiebesparingspotentieel in de Nederlandse gezondheidszorg toonde aan dat er een realistisch besparingspotentieel bestaat van ca. 25% in verpleeg- en verzorgingshuizen voor ouderen (TNO, 2010). Dit betekent dat er ook zo’n 25% bespaard kan worden op de energiekosten.
• In verzorgingshuizen in Italië wordt meer dan 30% van de energie verbruikt voor verlichting. In Italië zijn tehuizen van plan om LED verlichtingsoplossingen te gebruiken om het energie gebruik terug te dringen omdat LED’s een rendement hebben van 80% (spaarlampen 40%).
• In Liebenau/Duitsland is een installatie geplaatst waarmee men warmte kan terugwinnen uit de verbranding van luiers. Deze installatie levert warmte en elektriciteit aan bedrijfs- en woongebouwen in de plaatsen Liebenau en Hegenberg.
• Sinds het jaar 2000 levert een grote kuil met sneeuw koeling voor een ziekenhuis in Zweden. Hiermee is het elektriciteitsverbruik voor koeling met meer dan 90% verminderd.
• Een overzichtsstudie voor de Piera prefectuur in Griekenland toonde aan dat er in woonappartementen (waaronder appartementen bij zorginstellingen) een potentieel voor energiebesparing bestaat van ruim 60%.
• Een studie over de kosten en baten van LED verlichting in Portugal wijst uit dat vervanging van bestaande verlichting een totale elektriciteitsbesparing van 900 MWh per jaar oplevert, met een terugverdientijd van minder dan 4 jaar.
• Een verzorgingshuis in de Tsjechische Republiek veranderde haar installatie voor productie en distributie van warm water. Het energiegebruik werd met 1,6% verminderd door de water-temperatuur terug te brengen van 56°C naar 50°C. Het verbruik van warmwater verminderde met 18% door efficiëntere distributie.

Lees meer

Communicatie met meer dan 100 verzorgingshuizen in 10 Europese landen is de basis voor de onderstaande energie-gerelateerde onderwerpen. De meeste zorginstellingen die in Save Age deelnemen zijn nog bezig om energiebesparingsmaatregelen toe te passen.

Alle voorstellen gaan uit van een goed comfort en van de gewoontes van de bewoners. De eerste noodzakelijke stap is om bewustzijn te kweken over energiegebruik in de dagelijkse routines en gewoontes. Het creëren van prikkels met concrete besparingsdoelen en de deelname van alle personeelsleden kunnen de eerste stappen vormen naar een succesvolle verandering op basis van heroverweging en actie.

Vraag nadere informatie op door de volgende onderwerpen aan te klikken.

• Energie / klimaatinstallatie

  Een typisch klimaat installatie omvat enkele of alle van de volgende onderdelen:

  • verwarmingssysteem (ketels, warmtepompen, overige),
  • koeling,
  • pompen,
  • warmtewisselaars die de warmte overbrengen naar of onttrekken aan een ruimte,
  • ventilatoren die de lucht door buizen transporteren van en naar de warmtewisselaars en/of de buitenlucht.

  Belangrijke besparingen op de klimaatinstallatie kunnen worden gerealiseerd door een goede inregeling van het systeem. Deze afstelling van het complete systeem inclusief stooklijn en andere temperatuurinstellingen moet ook regelmatig opnieuw gecontroleerd worden. Verdere besparingsmaatregelen zijn :

  • het isoleren van leidingen en appendages
  • weersafhankelijke regeling
  • frequentiegeregelde pompen
  • aparte ketel voor bereiding van warmtapwater
  • plaatsing HR ketel

  Voor een nadere beschrijving van bovenstaande maatregelen zie: http://www.infomil.nl/onderwerpen/duurzame/energie/energiebesparing

  Ook kan de Installatie Performance Scan van AgentschapNL worden gehanteerd om de verbetermogelijkheden van de klimaatinstallatie in beeld te brengen.

• Energie / Voedseltrolleys

  Een concreet voorbeeld voor energiebesparing is het gebruik van verwarmde voedseltrolleys. Elke trolley verbruikt 5-6 kW en door simpelweg de inschakeltijd met een uur te verkorten, zal in een schema met 3-4 middelgrote trolleys voor twee maaltijden per dag, tot 48 kWh besparing opleveren.

• Energie / Verlichting

  LED lampen werken met het principe van elektroluminescentie en hebben een rendement van 80%. Vergeleken met de 4% opbrengst aan zichtbaar licht van traditionele gloeilampen, de 15% van halogeen lampen en de 40% van een spaarlamp is dit een belangrijke verbetering. In ouderen¬instellingen wordt ca. 16% van de energie verbruikt door verlichting, omdat op veel plaatsen , vooral in gemeenschappelijke ruimtes, de lampen 24 uur blijven branden.

  Studies van de Life Cycle Costs van verschillende typen lampen laten zien dat LED lampen meest milieuvriendelijke en kosteneffectieve verlichtingsproducten behoren. Halfgeleiderverlichting heeft al een hoog rendementsniveau bereikt (boven 100 lumen/Watt) tegen afnemende kosten. Hun levensduur is typisch meer dan 5 keer langer dan bij tl lampen en ze kunnen continue gedimd worden of aan-en-uit geschakeld worden, zonder dat hun levensduur wordt verkort.

  Verlichting is een belangrijke post in het finale energiegebruik in ziekenhuizen, waarvan het aandeel in de EU zo’n 30-40% is.

  Verlichting in gangen en bij bedden branden meestal 24 uur per dag. Zelfvoorzienende bewoners willen graag een nachtverlichting zodat ze in staat zijn zonder problemen het toilet te bereiken.

  Het gebruik van LED lampen in plaats van tl buizen in gangen of als bedlamp kan een aanzienlijke energiesparing opleveren.

• Energie/Ramen met energiebesparend glas

  44% van de ramen in Europa zijn nog uitgevoerd met enkel glas en minder dan 15% heeft energiebesparend HR-glas . Een besparing van meer dan 100 miljoen ton CO₂ per jaar kan worden bereikt als alle gebouwen in Europa zouden worden uitgerust met geavanceerd energiebesparend glas. Door het gebruik van geavanceerde beglazingsoplossingen kan de warmte- en koudevraag in gebouw aanzienlijk verminderd worden.

  Lees verder:
  Deze oplossingen zijn al meer dan 20 jaar op de markt beschikbaar. Er is geen informatie beschikbaar specifiek voor oudereninstellingen, maar op basis van de pilotstudies in dit project kunnen we zien dat hier een groot potentieel voor verbetering ligt. Onafhankelijke studies (TNO Gebouwde Omgeving - Potential impact of low-Emissivity glazing on energy and CO₂ savings in Europe – TNO Report 2008-D-R124/B- November 2008) , tonen aan dat er een CO₂- reductiepotentieel ligt van meer dan 100 miljoen ton als alle gebouwen in Europa zouden worden uitgerust met geavanceerd energiebesparend glas.

• Water / Waterverbruik

  Waterverbruik hangt samen met energiegebruik , vooral waar het warmwater betreft. In oudereninstellingen wordt tot 2 keer zo veel water gebruikt als in individuele huishoudens. Instelbare beluchters kunnen het waterverbruik met 50% verminderen.

• Water/ Warm water

  Warm water is 5-6 zo duur als koud water en laten weglopen van water om de gewenste tempratuur te krijgen is een dure en onnodige verspilling. Warm water zou wel kunnen worden gebruikt om het energiegebruik te reduceren bij wasmachines, vaatwassers en zelfs bij de verwarming van voedsel.